Cây mật gấu được dùng để chữa bệnh phổ biến và được nhiều người biết đến hiện nay chính là cây mật gấu miền Nam, y học dân gian gọi là cây Lá đắng.
Cây mật gấu và những tác dụng tuyệt vời trong cuộc sống
Cây mật gấu còn được gọi là cây lá đắng có tên khoa học là Vernonia amygdalina Del, Gymnanthemum amygdalinum là loài thân thảo họ Cúc. Cây được trồng phổ biến ở miền Nam nước ta và được cho là có nhiều tác dụng chữa bệnh trong y học. Bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về công dụng của cây mật gấu qua bài viết dưới đây nhé.
1. Cây mật gấu
Sở dĩ gọi là cây lá đắng là vì lá của cây khi mới nhai có vị đắng, nó tác động trực tiếp tới vị giác nên được gọi thành tên theo vị. Thực chất lá cây chỉ có vị đắng ban đầu lúc, khi nuốt rồi bạn sẽ cảm giác còn có cả vị ngọt ở trong miệng.
Cây mật gấu thuộc họ Cúc này có nguồn gốc ở châu Phi và đã được sử dụng trong y học dân gian của một số nước Nam Phi như Zimbawe, Nigeria, Cameroon từ rất lâu. Hiện nay cây được trồng và sử dụng phổ biến ở châu Á, Việt Nam là một trong số đó.
Lá cây mật gấu
Là phần được dùng nhiều nhất bởi nó chứa thành phần dưỡng chất cùng dược chất phong phú, có tác dụng trong y học và chăm sóc sức khỏe.
- Thành phần dược chất gồm: alkaloids, glycosid, saponin, tanin, terpene, steroid, acid phenolic, coumarin, flavonoid, xanthone, anthraquinone, lignan, edotide và đặc biệt là sesquiterpene có tác dụng ngăn ngừa ung thư rất cao.
- Thành phần dưỡng chất gồm: vitamin A, C, E, B1, B2, chất xơ, chất béo, protein thô, chất xơ, tro, carbohydrat. Các khoáng chất thiết yếu: magie, crôm, mangan, selen, sắt, đồng, kẽm. Và 8 loại acid amin quan trọng: isoleucine, valine, lysine, methionine, histidine,phenyl alanine, threonine, tyrosine.
Thân và rễ cây mật gấu
Thân cây mật gấu họ Cúc là dạng thân thảo, mọc thành bụi, đường kính thân nhỏ chừng ngón tay và có thể cao 2-3. Rễ dạng cọc nhưng nông. Thành phần hóa học của thân và rễ tương tự như lá mật gấu nhưng hàm lượng thấp hơn rất nhiều. Thường dùng ngâm rượu, trị mụn và dưỡng da.
2. Tác dụng của cây mật gấu
Theo các báo cáo khoa học của nước ngoài và kinh nghiệm trị bệnh của Đông y, cây mật gấu hay cây lá đắng sở hữu thành phần dưỡng chất và dược chất đa dạng, nó có rất nhiều tác dụng quan trọng.
=>> Xem thêm: cây mật gấu có tác dụng gì
2.1 Tác dụng trong y học
Các dược chất trong lá cây mật gấu, lá đắng có thành phần kháng sinh sát khuẩn và kháng khuẩn cao nên nó có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh do viêm mạn tính gây ra, bệnh do giun sán hay động vật nguyên sinh, nhiễm khuẩn. Nó cũng có nhiều tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh về tiêu hóa, đái tháo đường, gout… đồng thời giúp người bệnh ăn ngon, hấp thụ dinh dưỡng tốt.
Dùng như một loại rau ăn bằng cách nấu canh hoặc xay nước uống. Có tác dụng bổ sung các vitamin, khoáng chất và vi chất cần thiết cho cơ thể, tăng sức đề kháng và miễn nhiễm với 1 số vi khuẩn gây bệnh đường ruột.
Các hợp chất Polyphenol có tính kháng viêm và sát khuẩn giúp cơ thể đào thải các chất độc, bảo vệ gan, thận đồng thời hỗ trợ điều trị một số bệnh ngoài da như viêm da hay nấm da. Ngoài ra nó còn giúp hạ đường huyết, cholesterol và lipit trong máu, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch.
Thông tin trong cuốn Y – Sinh học thực nghiệm 2/2004 (Experimental Biology and Medicine of February 2004 Edition) cho rằng lá mật gấu hay lá đắng có tác dụng ngăn ngừa và hạ thấp tỉ lệ mắc ung thư vú.
2.2 Mật gấu trị mụn
Mật gấu trị mụn và dưỡng da là 2 tác dụng làm đẹp được biết đến nhiều nhất hiện nay.
Rễ mật gấu cũng là bộ phận cây chứa nhiều hợp chất quan trọng và giàu dưỡng chất có tác dụng tốt trong việc chăm sóc da, làm đẹp. Người ta lấy rễ mật gấu rửa sạch, để ráo nước rồi ngâm trong rượu trắng, sau 1 tháng là có thể dùng được. Sử dụng bằng cách bôi rượu ngâm trực tiếp lên da. Nó có tác dụng làm sạch mụn trứng cá, tẩy da chết, cho các chị em làn da trắng mịn, sáng hồng.
3. Tác hại của cây mật gấu
Theo như báo cáo thì Việt Nam chưa có nghiên cứu chính thức nào về cây mật gấu Vernonia amygdalina Del nên ta sẽ dựa vào kết quả nghiên cứu của nước ngoài. Và kết quả là dịch chiết của Vernonia amygdalina Del không chứa độc tố và các yếu tố gây hại tới sức khỏe con người.
Tuy nhiên khi sử dụng loại cây này, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bạn và người thân, bạn nên tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi dùng nhé.
4. Cây mật gấu chữa bệnh gì
4.1 Cây mật gấu chữa bệnh ghi nhận ở Việt Nam
Các công trình nghiên cứu và kết quả thực tế đã chứng minh cây mật gấu có tác dụng trị một số bệnh và hỗ trợ phòng ngừa bệnh rất hiệu quả nhờ tác dụng của các dược chất trong lá cây. Cụ thể:
- Hỗ trợ điều trị tiểu đường: các hợp chất đắng trong lá mật gấu cùng tính mát có khả năng chống oxy hóa giúp hạ đường huyết và kiểm soát đường huyết trong máu hiệu quả.
- Hỗ trợ điều trị Gout: nhờ tanin, saponin và các chất kháng sinh, chống oxy hóa có tác dụng giúp cơ thể thải các chất độc, acid uric nhanh, giảm sưng đau khớp cho người bệnh.
- Hỗ trợ điều trị các chứng cao huyết áp, rối loạn lipit máu, cholesterol cao.
- Chữa các bệnh về tiêu hóa, đường ruột như rối loạn tiêu hóa, đau bụng hay kiết lỵ. Kháng khuẩn và chống giun sán.
- Chữa viêm họng, viêm đường hô hấp, cảm lạnh, ho nhờ các kháng sinh và xanthones, acid phenolic.
- Phòng ngừa và điều trị sốt rét, hạ sốt nhanh bởi các chất đắng trong lá có thành phần kháng sinh và có thể thay thế cho quinin chữa sôt rét.
- Hố trợ điều trị các bệnh về gan, viêm gan siêu vi B, thận đồng thời giúp thải độc và bảo vệ gan, thận.
- Chữa bệnh lậu và 1 số bệnh liên quan đến tình dục nhờ các thành phần kháng sinh và các chất chống oxy hóa.
- Cải thiện và hỗ trợ chức năng sinh sản ở nữ giới. Carotene có trong lá giúp cân bằng quá trình tổng hợp hormone sinh dục nữ và duy trì nồng độ estrogen ổn định giúp tăng khả năng sinh sản ở phụ nữ và kéo dài tuổi xuân.
- Ngăn ngừa ung thư.
4.2 Cây mật gấu chữa bệnh trong y học dân gian nước ngoài
- Nam Phi: dùng rễ cây mật gấu chữa bệnh sán, loạn kinh và hiếm muộn ở nữ giới.
- Tây Phi: dùng lá cây như 1 loại trà giúp lợi tiểu, bảo vệ gan và thận, chữa tiểu đường và các bệnh viêm nhiễm ngoài da.
- Congo: dùng vỏ rễ và lá cây để chữa sốt rét, viêm gan, nhiễm giun, dạ dày và các bệnh về tiêu hóa, đường ruột.
- Ấn Độ: dùng cành và rễ điều trị HIV, lá để chữa tiểu đường, viêm họng, giảm ho, hạ sốt và ngăn ngừa các bệnh về vú.
Hy vọng bài viết trên mang lại cho bạn những thông tin hữu ích về cây mật gấu, loài cây quý không chỉ hỗ trợ trị bệnh mà còn có nhiều tác dụng tuyệt vời như chữa bệnh, giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể và chăm sóc sắc đẹp cho phái nữ.
