Chúng tôi rất tự hào đem đến cho bạn bài viết đầy đủ và chi tiết về chủ đề “Nhận thức lý tính: Sự cao cả của tư duy.” Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đi sâu vào hiểu biết về nhận thức lý tính, giải thích quá trình tư duy, quá trình tưởng tượng, cũng như so sánh giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính.
1. Nhận thức lý tính là gì?
Nhận thức lý tính là giai đoạn tiếp theo và cao cấp hơn về chất của quá trình nhận thức, nó nảy sinh trên cơ sở nhận thức cảm tính. Nếu chỉ bằng cảm giác và tri giác, nhận thức của con người sẽ rất hạn chế. Bởi vì con người không thể chỉ dựa vào cảm giác để hiểu được những khái niệm phức tạp như tốc độ ánh sáng, giá trị của hàng hoá, quan hệ giai cấp, hình thái kinh tế – xã hội, và nhiều khía cạnh khác. Để hiểu được những khái niệm này, con người cần sử dụng sức mạnh của tư duy trừu tượng.
2. Tìm hiểu về quá trình tư duy
Tư duy là một quá trình tâm lý phản ánh những thuộc tính bản chất, những mối liên hệ và quan hệ bên trong, có tính chất qui luật của sự vật và hiện tượng trong hiện thực khách quan, mà trước đó ta chưa biết. Tư duy là một mức độ nhận thức mới về chất so với cảm giác và tri giác.
Khác với cảm giác và tri giác, mà thường phản ánh những thuộc tính bên ngoài và mối quan hệ ngoài của sự vật và hiện tượng, tư duy phản ánh những thuộc tính bên trong, bản chất, và những quan hệ có tính qui luật của sự vật và hiện tượng. Tư duy là một mức độ cao của hoạt động nhận thức, được gọi là nhận thức lý tính.
3. Tính “có vấn đề” của tư duy
Tư duy không phát sinh trong mọi hoàn cảnh. Điều quan trọng là tư duy chỉ xuất hiện khi con người gặp phải những tình huống mà kiến thức hiện có không đủ để giải quyết. Những tình huống như vậy được gọi là tình huống có vấn đề. Để kích thích quá trình tư duy, tình huống có vấn đề đó phải được nhận thức đầy đủ và chuyển thành nhiệm vụ tư duy của chủ thể. Tư duy giúp con người vượt qua hiểu biết cũ để tìm kiếm kiến thức mới.
4. Tính gián tiếp của tư duy
Khác với nhận thức cảm tính, tư duy có khả năng nhận thức một cách gián tiếp thông qua ngôn ngữ. Ngôn ngữ cho phép con người sử dụng kiến thức có sẵn, phát minh, và kết quả tư duy của người khác để mở rộng kiến thức và hiểu biết về thế giới. Tư duy giúp con người hiểu sâu hơn về thế giới xung quanh và khám phá những hiện tượng xa xôi, thậm chí trên các hành tinh khác.
Với sự kết hợp của tư duy và ngôn ngữ, con người đã sáng tạo ra nhiều công cụ từ đơn giản đến phức tạp, giúp họ nhận thức hiện thực một cách gián tiếp. Những công cụ này bao gồm nhiệt kế, vôn kế, ampe kế và nhiều công cụ khác giúp con người nghiên cứu và hiểu biết về thế giới tự nhiên.
Kết luận
Nhận thức lý tính và quá trình tư duy đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu biết thế giới xung quanh chúng ta. Chúng giúp con người vượt qua những hạn chế của cảm giác và tri giác để khám phá sâu hơn về hiện thực và tạo ra các công cụ giúp họ nghiên cứu thế giới. Đây là một phần quan trọng của sự phát triển của kiến thức và khoa học.
